Organisaties zoeken in het huidige klimaat steeds vaker naar manieren om de rechtmatigheid en deugdelijkheid van hun bedrijfsvoering aantoonbaar te maken. In deze context verscheen onlangs een belangrijke vernieuwing op vlak van privacy: ISO/IEC 27701:2025. Deze vernieuwde versie fungeert niet langer als verlengstuk van ISO 27001, maar staat volledig op eigen benen als zelfstandige norm. Dit creëert voor het eerst een autonoom ‘ISO-certificaat voor privacy’, zonder verplichte koppeling aan een andere ISO-norm.
Deze verzelfstandiging mag, gezien de impact die gelijkaardige ISO-normen reeds met zich mee brachten, niet worden onderschat. We zoomen eerst in op de meest noemenswaardige wijzigingen, om vervolgens te bekijken welke mogelijkheden en voordelen dit creëert voor organisaties.
ISO 27701 richt zich op het Privacy Information Management System (PIMS) van een organisatie. Een gestructureerd raamwerk waarmee organisaties kunnen aantonen dat ze persoonsgegevens op zorgvuldige wijze beheren.
Een belangrijk nuance vooraf: ISO 27701 vormt géén ‘GDPR-certificaat’ op zich. Hoewel de gelijkenissen tussen beide evident zijn, vertrekken ze vanuit fundamenteel verschillende benaderingen. Waar de GDPR zich voornamelijk richt op bescherming van de rechten van betrokkenen en beschrijvend van aard is, hanteert ISO 27701 vanuit het managementsysteemperspectief juist een voorschrijvende aanpak.
Hierin valt meteen een belangrijke complementariteit tussen beide op te merken. De systematische invalshoek van het PIMS stelt organisaties in staat om proactief te werken volgens vooraf bepaalde doelstellingen, daar waar strikte regelgeving soms kan leiden tot onduidelijkheid en een afwachtende houding.
Bovendien fungeert het PIMS ook uitdrukkelijk als systeem voor continue verbetering. Organisaties worden op die manier aangemoedigd om toekomstgerichte maatregelen te treffen en wendbaar te blijven in een snel veranderend landschap.
De meest ingrijpende wijziging ligt zonder twijfel in de loskoppeling van ISO 27001. Hierdoor staat het PIMS nu op eigen benen en kunnen organisaties rechtstreeks een privacycertificering nastreven.
Deze aanpassing verlaagt de drempel aanzienlijk. Voor organisaties waarbij de verwerking van persoonsgegevens tot de primaire taken behoort – denk aan SaaS-platformen, fintech-bedrijven, e-commerce spelers en zorgverleners – vormt privacy een essentieel onderdeel van hun marktpositionering. Door de eerdere koppeling aan ISO 27001 bleef de investering voor een certificeringstraject echter vaak buiten bereik. Nu deze barrière verdwijnt, kunnen deze organisaties zich competitiever opstellen in een markt waar certificeringsvereisten steeds nadrukkelijker opduiken: bij openbare aanbestedingen, onderhandelingen met grote klanten of als onderscheidend element in competitieve salesprocessen.
Daarnaast introduceert de 2025-versie een reeks inhoudelijke verbeteringen die de standaard praktischer en geschikter maken voor de huidige privacyrealiteit.
Het aantal beheersmaatregelen kreeg een grondige opkuis. Waar de vorige versie nog 93 controles uit ISO 27001 overnam, beperkt de nieuwe versie zich tot 29 specifieke informatiebeveiligingscontroles die directe impact hebben op privacy. Deze focus maakt het raamwerk overzichtelijker en vermijdt onnodige ballast.
Een tweede verbetering ligt in de verdiepte risicobenadering. De norm hanteert een tweeledige kijk op risico’s: enerzijds de mogelijke organisatorische impact, en anderzijds de potentiële schade voor de betrokkene. Deze invalshoek dwingt organisaties om verder te kijken dan louter bedrijfsrisico’s en daadwerkelijk rekening te houden met de gevolgen voor mensen wier gegevens zij verwerken.
Ook AI en de bijhorende risico’s ontgaan niet aan het PIMS. ISO 27701:2025 biedt specifieke controles gericht op geautomatiseerde verwerkingen en algoritmische besluitvorming. Hoewel deze nieuwe aandachtspunten niet mogen onderschat worden, tonen ze tegelijk hun waarde doordat organisaties de rechtmatigheid van AI-toepassingen in kaart moeten brengen.
Daarnaast krijgt cloud governance de nodige aandacht. Door de versnelde adoptie van cloudtoepassingen introduceert de norm duidelijkere richtlijnen voor het beheer van persoonsgegevens in cloudomgevingen, inclusief de verantwoordelijkheidsverdeling tussen cloudaanbieders en -gebruikers.
Tot slot volgt ISO 27701:2025 de geharmoniseerde High-Level Structure die ISO hanteert voor al haar managementsysteemnormen. Dit vergemakkelijk toekomstige integratie met andere normen en managementsystemen aanzienlijk.
De publicatie van ISO 27701:2025 komt op een strategisch moment. Het juridische landschap rond privacy evolueert snel en de verwachtingen van klanten en partners nemen toe.
In de eerste plaats biedt de norm meerwaarde voor organisaties waarbij persoonsgegevens centraal staan in hun dienstverlening: SaaS-providers, fintech-bedrijven, e-commerce platformen, HR-dienstverleners en zorginstellingen. Voor hen is privacy geen bijzaak, maar een cruciaal onderdeel van hun propositie.
Daarnaast zien we dat certificeringsvereisten steeds vaker opduiken in contractuele verplichtingen. Grote afnemers en overheidsorganisaties eisen bij aanbestedingen aantoonbare waarborgen voor privacybescherming. Een ISO 27701-certificaat biedt hier een helder en internationaal erkend antwoord op, wat salesprocessen aanzienlijk kan versnellen.
Ook organisaties in sterk gereguleerde sectoren of met grensoverschrijdende activiteiten vinden in de norm een solide basis. Het biedt structuur in een complex speelveld en helpt bij het navigeren door uiteenlopende privacywetgeving.
Het juridische momentum rond privacy neemt onverminderd toe. Toezichthouders worden strenger, boetes hoger, en reputatieschade bij datalekken kan verstrekkende gevolgen hebben. Organisaties die investeren in een robuust privacymanagementsysteem, positioneren zich niet alleen als betrouwbare partners, maar bouwen ook een buffer op tegen toekomstige risico’s.
Voor organisaties die reeds gecertificeerd zijn onder ISO 27701:2019 geldt een transitieperiode van 24 tot 36 maanden. Nieuwe certificeringstrajecten kunnen rechtstreeks starten op basis van de 2025-versie.
De eerste stap bestaat dan uit een grondige gap-analyse: waar staat uw organisatie nu en welke aanpassingen zijn nodig? Vervolgens is het verstandig om privacy-awareness binnen alle lagen van de organisatie te versterken en competenties op te bouwen rond de nieuwe controles, met name op het gebied van AI en cloud governance, alsook het belang van rollen en verantwoordelijkheden inbedden.
Kortom, ISO 27701:2025 is geen eindpunt, maar het startpunt van continue verbetering.
Het is noodzakelijk dat toezichthouders sneller kunnen optreden, beter samenwerken en over voldoende technische expertise en budget beschikken om effectief toezicht te houden over gegevensbescherming.
Meer informatie over onze services?
Neem vrijblijvend contact met ons op.
In deze whitepaper leggen we uit wat gegevensbescherming precies is en waarom het belangrijk is voor elke organisatie. We ontkrachten enkele veelvoorkomende misverstanden en tonen hoe je met een privacybeleid van start gaat.
We leggen ook uit wat een Privacy Informatie Management Systeem (PIMS) is en hoe je dit stap voor stap kan invoeren. Daarnaast kijken we naar ondersteuning van buitenaf: wat is DPO as a Service en wanneer is het zinvol om de rol van Data Protection Officer (DPO) uit te besteden?